Vliegen in Nederland Over alles wat vliegt
Tijdens het evenement ‘Wings en Wheels’, op Hemelvaartsdag 30 mei a.s vindt op Vliegveld Hoogeveen de officiële roll out plaats van een bijzonder vliegtuig. Het grote publiek kan dan voor de eerste keer kennis maken met het bijzondere project van het Hoogeveense bedrijf ATN Aircraft Division: de nieuwbouw van een beroemd jachtvliegtuig uit de vorige eeuw, de Fokker D.XXI.
Laatste militaire hoogstandje van Fokker
De Fokker D.XXI werd in de jaren 30 van de vorige eeuw ontwikkeld en moest vooral als onderschepper van vijandelijke vliegtuigen dienst gaan doen. Het was een voor die tijd typisch Fokkertoestel, ontworpen door de Duitse ingenieur Erich Schatzki. De romp bestond uit staalbuis, overtrokken met linnen aan de achterzijde en de voorzijde bekleed met metalen platen. De vleugel was van hout.
Het was een vliegtuig dat de overgang kenmerkte van dubbeldekkers naar ééndekkers. In die spannende vooroorlogse jaren maakte de Fokker DXXI zijn eerste vlucht op 27 maart 1936. In totaal zouden er 148 toestellen gebouwd worden die o.a. in Finland, Denemarken en natuurlijk Nederland furore zouden maken. Tijdens de Duitse inval in ons land moest de Fokker de strijd aangaan met een superieure overmacht.
De D.XXI bleek door zijn vaste onderstel en geringe motorvermogen tijdens luchtgevechten duidelijk snelheid tekort te komen. De Nederlandse jager was daarmee ondanks een grotere wendbaarheid en draaicirkel in het nadeel ten opzichte van b.v. de Messerschmitt Bf 109.
Alle Fokkers zijn uiteindelijk, na de nodige behaalde successen, buiten gevecht gesteld. Bekend is dat een aantal beschadigd is overgebracht naar Duitsland, maar geen enkele Nederlandse D.XXI heeft uiteindelijk de oorlog overleefd. Na de Tweede Wereldoorlog vlogen in Finland nog tot 1948 een aantal Fokker D.XXI-5 (V-sarja) in actieve dienst en nog tot 1952 werd het toestel daar voor trainingsvluchten ingezet.
D.XXI moet ‘Van Egmond’s meesterwerk’ worden
Eigenaar Jack van Egmond van het bedrijf ATN, gevestigd op Vliegveld Hoogeveen, liep al jaren rond met het idee om dit beroemde Nederlandse jachtvliegtuig na te bouwen. Dat niet alleen, er moest ook mee gevlogen gaan worden. In 1959 kocht Jack zijn allereerste originele tekening van de D.XXI. In de jaren daarna is het hem gelukt om zo’n beetje alle originele tekeningen weer boven water te krijgen. In 2012 stemde ook de Nederlandse luchtvaartinspectie in met zijn plannen. Iets wat juridisch noodzakelijk was voor het welslagen van dit bijzondere project.
Ook Fokker Technologies, o.a. in de persoon van Frank van Dalen, besloot Van Egmond te ondersteunen. Samen met zijn kleinzoon Tom Wilps begon Jack van Egmond op 6 mei 2014 aan zijn monsterklus om Nederland een vliegende Fokker D.XXI terug te geven.
Op basis van originele tekeningen en diverse originele onderdelen die uit de hele wereld zijn verzameld. Zo komen de landingspoten uit Denemarken, de wielen uit Engeland en het remsysteem werd in de VS ontdekt.
Monnikenwerk wordt beloond
Nu bijna vijf later is het vliegtuig zover dat het aan het volk getoond gaat worden. Het toestel, dat als registratie PH-XXI heeft gekregen, beschikt inmiddels over de eerste noodzakelijke officiële certificaten. De vleugel en motor, een originele Cyclone Wright GR-1820-F, is aan de romp bevestigd, de cockpit heeft vorm gekregen en een deel van de beplating is aangebracht. Er is zelfs al een deel in de originele kleuren gespoten.
Na de officiële roll out op 30 mei a.s wordt er, inmiddels door een compleet team van enthousiaste vrijwilligers, verder aan het project gewerkt. De verwachting is dat in de lente van 2020, voor het eerst in bijna zestig jaar tijd, een Fokker D.XXI het luchtruim gaat kiezen. De hele ontwikkeling is te volgen via facebook: FlyingFokkerD21
