Meer dan cirkels vliegen en kerosine geven

Editie 5 van de European Air Refueling Training (EART) zou evenzoveel deelnemers tellen. Zou, want dat liep net even anders. De inzet was echter dezelfde: met een tankeroefening een jachtvliegoefening – Frisian Flag – ondersteunen. En ondanks een gereduceerd deelnemersveld, was de training vanaf Eindhoven weer een succes. En als het aan de organisatie ligt, is Nederland niet het enige land waar de formule toegepast gaat worden.

Het was niet de EART die het organiserende European Air Transport Command op Eindhoven van tevoren had bedacht. Nog voordat de oefening begint, trekt Italië zich met de KC-767A terug. Als de Duitse, Franse en USAF-tankers wel op de eerste maandag van de 2-weekse oefening aanwezig zijn, gaat de laatstgenoemde kapot en trekt de Franse C-135FR zich na de eerste missie ook terug. Na reparatie volgt de Amerikaanse KC-135 het Franse voorbeeld een paar dagen later. En zo blijft er een bilaterale EART over, die volgens gezagvoerder KDC-10 majoor Martin uiteraard minder, maar toch nog steeds voldoende trainingswaarde in zich heeft.

Europees tekort
Er is overduidelijk onrust in de wereld, geven de sprekers op de persdag tijdens de EART aan. “En evenzo zijn tankers een schaars goed”, zegt Commandant 334 Squadron luitenant-kolonel Cris van Dijk. “Dus die worden als eerste teruggetrokken in tijden van spanning om ze paraat te hebben.” Dat bleek ook wel, want de tik die Syrië op 13 april van een Amerikaanse-Britse-Franse luchtaanval krijgt, komt mede tot stand met steun van de Franse en Amerikaanse tankers. “Het Europese tekort aan tankers is nog steeds groot”, vult Dion Polman van de European Defence Agency aan. “Ook in 2025 zijn we er nog niet als op Eindhoven inmiddels de A330 MRTT’s vliegen. Dat merk je vooral in pieksituaties, zoals aan het begin van een conflict.”

Bij elkaar brengen
De Duitse brigadegeneraal Andreas Schick, chef-staf van de organiserende eenheid, benadrukt dat opereren met tankervliegtuigen meer is dan rondvliegen in cirkels, de tankboom laten zakken of een tankslang laten uitrollen en kerosine geven. “Dit is 1 van de belangrijkste oefeningen om tot integratie, innovatie en standaardisatie te komen. Gezagvoerders van tankvliegtuigen leiden strategische verplaatsingen en jachtvliegtuigen met problemen naar een veilige landing, passen zich continu aan dynamische scenario’s aan en opereren in een bedreigde omgeving. Dat moet getraind worden en daarvoor is de jaarlijkse EART: vliegtuigbemanningen en de platformen van verschillende landen bij elkaar brengen om te trainen met bij voorkeur een internationale jachtvliegoefening.”

Huwelijk
Veel meer hoeft niet uitgelegd te worden om aan te geven dat de EART en Frisian Flag een goed huwelijk hebben gesloten. De Italiaanse exercise director kolonel Andrea Massucci benadrukt dat de EART niet is opgezet vóór Frisian Flag, maar dat ondersteuning daarvan wél het primaire doel van het vliegen is. Maar, “zij hebben hun training, wij die van ons en dat komt in de lucht samen. Dus, vooral met andere receivers dan die van je eigen luchtmacht werken met zo min mogelijk communicatie onderling. Dat willen we volgend jaar niet alleen vanaf Eindhoven gaan trainen, maar ook met een 2e jaarlijkse editie vanuit Spanje of Frankrijk.”

Goeroes
Majoor Martin vindt het jammer dat de EART nu zo klein is. “Frankrijk is al jaren een gewaardeerde partner, maar ik was vooral heel benieuwd naar de inbreng van de Amerikanen. Je kunt er lang en kort over praten, maar zij zijn echt de onbetwiste goeroes op dit gebied. Ze vliegen al wel een paar jaar mee als mentor. In die rol beoordelen ze andere bemanningen, maar met deelnemen zouden ze dit jaar een stap verder gaan. We hadden ze dan ook gevraagd meerdere lessen te geven. Zij zijn bijvoorbeeld uitermate bedreven in het formatievliegen met hele strakke regels. Die Standard Operating Procedures kennen wij nog helemaal niet. Nederland is vooral geïnteresseerd in Air Refueling terwijl 3 tankers zich in een losse formatie bevinden. We hopen dus dat ze er volgend jaar wel bij zijn.”

Hectiek
Toch vindt de gezagvoerder dat ze voldoende training uit deze EART halen. “Het is een heel verschil of je op een doordeweekse dag naar de Noordzee vliegt en daar een handvol F-16’s tankt, of dat je dat met een Frisian Flag-missie doet; nul hectiek versus heel veel. Die jongens komen vol adrenaline uit een luchtgevecht. Dan kan het 2 kanten op: of ze behouden die adrenaline en willen zo snel als ze kunnen terug naar dat gevecht, of ze zien tanken even als een rustmoment. Met beide moet je als tankerbemanning kunnen omgaan en dat trainen we hier. Voor de EART heb je dus echt ‘een’ Frisian Flag nodig om de oefening tot een succes te maken.

Bron: defensie – de Vliegende Hollander 04
Fotografie: Jimmy van Drunen