Gesmeerde machine plant grootste oefening in Nederland

Frisian Flag 2014: Gesmeerde machine plant grootste oefening in Nederland. 2 maanden geleden begon een aantal personen op de vliegbasis Leeuwarden met de voorbereidingen van Frisian Flag. Maar dan wel voor de editie van 2015. Want bij het organiseren van de grootste luchtverdedigingsoefening van Nederland en één van de grootste van Europa komt heel veel kijken. 14 maanden zijn de projectofficier en diverse collega’s bezig om alles tot in de puntjes te regelen. ‘Voor het scenario geen herhaling van zetten, maar ieder jaar van “scratch” af aan beginnen.’

‘Dat doen we voornamelijk voor onze eigen training als vliegers maar bijvoorbeeld ook voor intell’, vertelt kapitein Jos. Als supervisor neemt hij dit jaar voor de derde keer de organisatie op zich. ‘Natuurlijk zijn er ook zaken waarvoor ‘copy-paste’ geldt. Niet alleen binnen de luchtmacht, maar ook daarbuiten. Bijvoorbeeld het aanvragen van luchtruim in Nederland, Duitsland en Denemarken. De oefengebieden zijn dezelfde als die de KLu normaal boven de Noordzee gebruikt, uitgebreid met delen van de Duitse en Deense. Ook boven land zijn bijzondere vlieggebieden, vrijgemaakt voor militair luchtverkeer. Zo ontstaat er voor 44 toestellen per missie een geweldig oefengebied.’

Drieslag
Voorafgaand aan oefening zijn er 3 belangrijke meetings. De Initial Planning Conference is eind oktober. Dan komen eenheden kijken naar de mogelijkheden en krijgen ze een questionaire. ‘Daarin kunnen ze aangeven wat ze willen trainen, maar ook wat ze nodig hebben’, zegt kapitein Jos. ‘Zijn er bijvoorbeeld “tanker agreements”, dus bij welke types mogen ze in de lucht bijtanken? Hebben ze Link16, zijn er op Leeuwarden speciale voorzieningen nodig zoals kantoorruimte of verbindingen? Vanaf oktober vullen we de planning dan nader in.’ Half november is duidelijk welke eenheden komen. Eind december, begin januari volgt dan een tweedaagse bijeenkomst. ‘De eerste dag is de Site survey, waarop de deelnemers de plek bekijken die ze van ons toegewezen kregen. Op de tweede dag is de final planning conference. Daarbij geven we een overzicht van welke landen komen, wat ze willen trainen en daarmee ons plan voor de twee weken.’

Zelfvoorzienend
Op die dagen zijn meestal de detachementscommandanten en de logistiek officieren aanwezig. Zij ondertekenen de zogenoemde Technical Agreementes en Implementing Agreements. Een soort contracten waarin staat wie wat betaalt en wie waarin voorziet. Ieder land betaalt zijn eigen deelname en is selfsupporting. ‘Wij bieden een vliegbasis en een heel goede oefening’, zegt kapitein Jos. ‘Het beeld is dat alles op Leeuwarden plaatsvindt, maar dat is dus juist níet zo. 800 tot 1.000 bezoekers verblijven ruim 2 weken in de omgeving van Leeuwarden. De horeca van Friesland krijgt die big business in het laagseizoen op een presenteerblaadje aangeboden.’

Alles met vleugels en motoren
‘Op Leeuwarden werken we voorafgaand aan de oefening met honderden aan de komst van de delegaties’, geeft eerste luitenant Marcel van Dellen. ‘Niet alleen eigen personeel, maar vanuit de hele luchtmacht.’ Het Hoofd Operational Support is verantwoordelijk voor meer dan alleen de logistiek. Ook de technische ondersteuning hoort daarbij. ‘Alles wat vleugels heeft en een motor en alles wat daarbij hoort, is voor mijn team. Je merkt ook dat communicatiemiddelen – zoals hoge snelheid internet of glasvezelverbinding – steeds belangrijker worden. CIS en het JIVC regelen dat. Alleen, beide zijn niet meer ván Leeuwarden maar zitten óp de basis. Ook voor die bedrijfstak is Frisian Flag dus een enorme belasting.’

Op Leeuwarden zelf is het puzzelen met de beschikbare ruimte, maar Van Dellen heeft ervaring. Dit is ook zijn derde keer. Gesneden koek dus? ‘We werken inmiddels met “Change 18”, dus dat geeft aan dat het logistieke plan nogal eens verandert. Laat ik het zo zeggen. Door het goede contact met de supervisor is het meer en meer bekend terrein.’

Tekst: Arno Marchand
Foto: Martin Tennekes, Wout van der Molen